Αρχοντικό Στασινόπουλου, πύργος

Εντός της κοινότητας Βυζικίου.

Ο πύργος κατασκευάστηκε, κατά την παράδοση, από τον σύνδικο της Ἀκοβας Στασινό (γνωστός και ως Σύντυχος) Παλαιολόγο. Από τον Στασινό η οικογένεια έλαβε το επώνυμο Στασινόπουλος. Ο πύργος, γνωστός και ως πύργος του Μπαμπίνη -από το όνομα του ιδιοκτήτη, Μπάμπη Στασινόπουλου- ή Ντουμουλέικος, αρχικά είναι πιθανό να χρησιμοποιήθηκε ως βοηθητικός χώρος με αποθήκες. Ο σύνδικος Στασινός διέμενε σε παλαιότερη, μεγαλοπρεπέστερη οικία σε γειτονική θέση. Ερείπια αυτής σώζονταν μέχρι και τις αρχές του 20^ου αιώνα και σύμφωνα με μαρτυρίες γηραιότερων κατοίκων, αποτελείτο από 45 δωμάτια.

Χρονολόγηση: οθωμανική / ενετική περίοδος (15ος – 19ος αι.)

Στη σημερινή του μορφή ο πύργος έχει κάτοψη σχήματος Γ. Πρόκειται για μεγάλων διαστάσεων δίδυμη οχυρή κατοικία. Ίσως κτίστηκε σε δύο φάσεις, πιθανότατα με μικρή χρονολογική απόσταση μεταξύ τους. Στην αρχική φάση ανήκει η βόρεια πτέρυγα και σε μεταγενέστερη η δυτική. Το αρχικό κτήριο αποτελείται από τρεις στάθμες. Το ισόγειο χωρίζεται σε δύο δωμάτια που στεγάζονται με καμάρα. Το ένα από τα δύο δωμάτια είχε αποθηκευτική χρήση, ενώ το δεύτερο επικοινωνούσε, μέσω ανοίγματος με τον όροφο. Από τα πατώματα των δύο ανώτερων ορόφων, έχουν απομείνει πια μόνο οι δοκοθήκες στους τοίχους.

Το κτήριο αρχικά, πιθανόν να είχε δύο εισόδους, μία στη νότια και μία στην ανατολική πλευρά. Αυτό πιθανόν υποδεικνύουν οι καταχύστρες στις δύο αυτές όψεις. Αυτή της ανατολικής πλευράς, φαίνεται πως έκλεισε σε μεταγενέστερη φάση, όταν πλέον δε θα ήταν χρήσιμη. Η είσοδος της νότιας πλευράς, στη στάθμη του πρώτου ορόφου προστατευόταν από ζεματίστρα. Η πρόσβαση στο κτήριο θα γινόταν μέσω λίθινης κλίμακας και αιρετής γέφυρας. Στον πρώτο όροφο ανοίγονται δύο παράθυρα, ένα στην νότια και ένα στην ανατολική πλευρά. Περισσότερα ανοίγματα διέθετε ο δεύτερος όροφος. ένα στη νότια πλευρά, δύο στην ανατολική και δύο στην βόρεια πλευρά. Στον βόρειο τοίχο στον ανώτερο όροφο, σώζονται ίχνη κτιστού τζακιού. 

Το κτήριο είναι κατασκευασμένο με αδρά λαξευμένους λίθους. Επιμελέστερα λαξευμένοι είναι οι λίθοι που πλαισιώνουν τα ανοίγματα ή διαμορφώνουν τις γωνίες του κτηρίου.  

Το κτήριο υπέστη διάφορες τροποποιήσεις. Διάνοιχθηκε θύρα στο ισόγειο και  ορισμένα ορθογώνια παράθυρα στους ορόφους.

Χρονολογείται γύρω στο 1700.

Ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΥΑ Φ31/43234/3384/19-11-1973 - ΦΕΚ 1389/Β/23-11-1973).

Το 1980 έγιναν εργασίες συντήρησης της τοιχοποιίας από την τότε αρμόδια 5^η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Γριτσόπουλος Τ., «Ο Στασινός της Άκοβας και η οικογένεια Λαμπαρδόπουλου της Δημητσάνας», Ελληνικά 13/1 (1954), 129-159.

Δημακόπουλος Ε.Ι., «“Πύργοι”: οι οχυρές κατοικίες της προεπαναστατικής Πελοποννήσου», Scripta Minora. Έρευνες στην αρχιτεκτονική και έργα για τη συντήρηση των μνημείων, Αθήνα 2005, 217-328 (Αναδημοσίεση από Πρακτικά του Γ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών (Καλαμάτα, 8-15 Σεπτεμβρίου 1985), τ. Α΄, Αθήνα 1987-1988, 277-401.

Ετζέογλου Ρ., ΑΔ 29 (1973-73). Β΄2 Χρονικά, 413.

Πετρονώτης Α., Οικισμοί και αρχιτεκτονικά μνημεία στην ορεινή Γορτυνία (Αρκαδία). Σύνοψη ιστορική και προτάσεις προστασίας αυτών και της περιοχής, Αθήνα 1975.

Σαραντάκης Π., Αρκαδία. Οι ακροπόλεις, τα κάστρα και οι πύργοι της. Σιωπηλά ερείπια μιας δοξασμένης γης, [Αθήνα] 2006.