Άγιος Βασίλειος Αρκαδίας, πύργος Χιόνη, πύργος "Νικηταρά"

Στον οικισμό του Αγ. Βασιλείου εντοπίζονται δύο οχυρές κατοικίες-πυργόσπιτα γνωστές ως πύργος Χιόνη  και πύργος «Νικηταρά».

Ο οικισμός του Αγ. Βασιλείου υπήρχε τουλάχιστον από το 1700, οπότε και απαντά στην ενετική απογραφή του Γκριμάνι.

Χρονολόγηση: 18ος-19ος αι.

Ο πύργος Χιόνη αποτελείται από τρεις στάθμες. Η είσοδος βρισκόταν στον όροφο και προστατευόταν από μια καταχύστρα. Ο πύργος ενισχυόταν αμυντικά από ένα γωνιακό κυλινδρικό πυργίσκο που πατά σε ανεστραμμένο κώνο. Τοξωτά παράθυρα υπήρχαν στους ορόφους. Χρονολογείται στα τέλη 18ου - αρχές 19ου αιώνα.

Ο πύργος «Νικηταρά» σώζεται σε πολύ κακή κατάσταση.  Αποτελούνταν από τέσσερις στάθμες. Στην ανώτερη στάθμη σώζεται ένας γωνιακός κυλινδρικός πυργίσκος στηριζόμενος σε προβόλους. Το γεγονός ότι σώζονται δύο μόνο από τους τοίχους του πύργου δεν επιτρέπει σαφή ανασύσταση της αρχικής μορφής του πυργόσπιτου. Η είσοδος βρισκόταν στον όροφο. Δύο μόνο ορθογώνια μικρά παράθυρα υπάρχουν στον έναν από τους σωζόμενους τοίχους. Στους τοίχους ανοίγονταν τυφεκιοθυρίδες.

Ο πύργος Χιόνη έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/2408/19/12-4-1994 - ΦΕΚ 359/Β/13-5-1994): "Xαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο την οχυρή κατοικία που βρίσκεται κοντά στην πλατεία της Κοινότητας Aγίου Bασιλείου επαρχίας* Nομού Aρκαδίας διότι αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα τύπου της οχυρής κατοικίας που απαντάται κυρίως στην Πελοπόννησο κατά την προεπαναστατική και μεταεπαναστατική περίοδο. Tο κτίσμα ανάγεται στα τέλη του 18ου αι. ή αρχές 19ου αι."
 Και οι δύο πύργοι προστατεύονται και από τον Ν. 3028/2002.

Δημακόπουλος Ε.Ι., «“Πύργοι”: οι οχυρές κατοικίες της προεπαναστατικής Πελοποννήσου», Scripta Minora. Έρευνες στην αρχιτεκτονική και έργα για τη συντήρηση των μνημείων, Αθήνα 2005, 293-294(Αναδημοσίεση από Πρακτικά του Γ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών, Καλαμάτα, 8-15 Σεπτεμβρίου 1985).

Παναγιωτόπουλος Β., Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου, Αθήνα 1985, 283.

Σαραντάκης Π., Αρκαδία.  Οι Ακροπόλεις, τα κάστρα και οι πύργοι της, σιωπηλά ερείπια μιας δοξασμένης γης, Αθήνα 2006, 180.