Από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης το 330 μέχρι και το τέλος της βασιλείας του Ηρακλείου το 641, η ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία εξελίσσεται στηριζόμενη και στα ισχυρά ελληνορωμαϊκά ήθη για το κράτος και τον καθημερινό βίο αλλά και στις νέες αντιλήψεις και νοοτροπίες που δημιουργεί η εξαπλούμενη χριστιανική πίστη. Φιλόδοξοι αυτοκράτορες όπως ο Μεγάλος Κωνσταντίνος, ο Μέγας Θεοδόσιος, ο Ιουστινιανός και ο Ηράκλειος, καταστροφικές βαρβαρικές επιδρομές και λεηλασίες, φυσικές καταστροφές, εσωτερικές χριστιανικές έριδες και μεγάλες στρατιωτικές εκστρατείες, για τη αποκατάσταση ή την διατήρηση της εδαφικής του ακεραιότητας αλλά και εκτεταμένα οικοδομικά προγράμματα που περιλαμβάνουν κτίσιμο μεγαλοπρεπών χριστιανικών ναών, διαμόρφωση και τείχιση των πόλεων είναι κάποια μόνο από τα χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου.

Από τα τέλη του 6ου μέχρι και τα μέσα του 9ου αιώνα η Βυζαντινή Αυτοκρατορία βάλλεται και από την ξηρά και από την θάλασσα. Πρώτα οι Άβαροι και οι Σλάβοι και στη συνέχεια οι Άραβες δημιουργούν αναστάτωση και ανασφάλεια στους πληθυσμούς του Βυζαντίου, όχι μόνο στις επαρχίες αλλά και στην ίδια την Κωνσταντινούπολη. Στην Πελοπόννησο επέρχονται δημογραφικές, οικονομικές αλλά και διοικητικές ανακατατάξεις, καθώς οι Σλάβοι επιδρομείς σταδιακά μετατρέπονται σε μόνιμους κατοίκους υιοθετώντας τα ήθη και τα έθιμα των γηγενών, ενώ η αυτοκρατορία ανακτά τον έλεγχο της περιοχής στο τέλος του 8ου αι. Ωστόσο, τα παράλια απειλούν πλέον οι Άραβες, κυρίως μετά τη δεύτερη δεκαετία του 9ου αιώνα, καθώς η Κρήτη πέρασε στα χέρια τους και λειτούργησε ως ορμητήριο για τις ληστρικές επιχειρήσεις τους. Ταυτόχρονα, μια θεολογική διαμάχη σχετικά με την δυνατότητα απόδοσης λατρείας στον Θεό μέσω απεικονίσεων, μετατρέπεται σε ευρεία εμφύλια σύγκρουση, την Εικονομαχία, που σπαράσσει την αυτοκρατορία από το 726 μέχρι το 843.

Η ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία καταφέρνει να ξεπεράσει και την εμφύλια έριδα της Εικονομαχίας αλλά και να υπερισχύσει ενάντια στους εξωτερικούς εχθρούς της. Κυριαρχεί στο σλαβικό στοιχείο εντός και εκτός των συνόρων της, απωθεί τους Άραβες από τη Μικρά Ασία, ανακαταλαμβάνει την Κρήτη και την Παλαιστίνη. Τα παράλια απαλλάσσονται πλέον από τους κουρσάρους και εδραιώνεται η ασφάλεια και η εμπορική δραστηριότητα. Η ύστερη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία όμως έχει μεταλλαχθεί σε Βυζαντινή, καθώς έχει χαθεί η λατινική γλώσσα και ο πολυθεϊσμός και πλέον επικρατεί η ελληνική και ο χριστιανισμός. Η εκκλησιαστική και κοσμική αρχιτεκτονική, οι εικαστικές τέχνες και η μικροτεχνία ανθούν, ενώ οι περιφερειακές βυζαντινές πόλεις διαφέρουν από τις αρχαίες καθώς είναι πολύ μικρότερες και τειχισμένες, οργανωμένες γύρω όχι από την Αγορά αλλά από τον χριστιανικό ναό. Η αυτοκρατορία φτάνει στο απόγειό της από το τέλος του 10ου μέχρι τα μέσα του 11ου αι. Ωστόσο, ήδη από τα τέλη του 11ου αι. το Βυζάντιο χάνει εδάφη, οι Τούρκοι εγκαθίστανται στην Μικρά Ασία και η οικονομική του ισχύς μειώνεται καθώς Ιταλοί έμποροι αποκτούν όλο και περισσότερα προνόμια εις βάρος των Βυζαντινών εμπόρων ενώ η μεσαία αγροτική τάξη εξαθλιώνεται προς όφελος των τοπικών γαιοκτημόνων, των Δυνατών.

Το Βυζάντιο υφίσταται τις καταστροφικές συνέπειες της Δ΄ Σταυροφορίας. Οι Σταυροφόροι καταλαμβάνουν το 1204 την Κωνσταντινούπολη και διαμοιράζουν μεταξύ τους τα εδάφη της αυτοκρατορίας, κυρίως στην Βαλκανική με την Partitio Terrarum Imperii Romaniae. Η ίδια η Κωνσταντινούπολη γίνεται έδρα του Λατίνου αυτοκράτορα, η Θεσσαλονίκη αποκτά Λατίνο βασιλιά με δικαιοδοσία σε εδάφη της νότιας Βαλκανικής και με υποτελείς την Βαρωνία των Σαλώνων, τη Μαρκιωνία της Βοδονίτσας και το Δουκάτο των Αθηνών, ενώ στην Πελοπόννησο ιδρύεται το φραγκικό πριγκηπάτο του Μορέως, όπου ο συγχρωτισμός δυτικών και ντόπιων δημιουργεί μια μικτή φραγκοβυζαντινή κοινωνία. Οι Ενετοί κρατούν καίριες θέσεις στα παράλια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών για τον έλεγχο του εμπορίου. Ιδρύονται επίσης τρία μεγάλα ελληνικά κράτη, η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας και της Νίκαιας στην Μικρά Ασία και το δεσποτάτο της Ηπείρου. Μεταξύ περιφερειακών ηγεμόνων με ολιγόχρονη εξουσία ήταν ο και Λέων Σγουρός σε Κόρινθο, Άργος, Ναύπλιο κ.α. Στην Πελοπόννησο το 1262 ιδρύεται το Δεσποτάτο Μυστρά που σταδιακά εξαπλώνεται στα περισσότερα εδάφη της Πελοποννήσου. Λατίνοι και Βυζαντινοί ιδρύουν και επιδιορθώνουν πολυάριθμες οχυρώσεις χρήσιμες για τις αναρίθμητες πολεμικές διαμάχες τους η οποίες θα λάβουν τέλος με την οριστική επικράτηση των Τούρκων το 1460 στο Μοριά.

Από το 1071 με τη μάχη του Μάντζικερτ οι Σελτζούκοι Τούρκοι εδραιώνουν σταδιακά την παρουσία της στην Μικρά Ασία. Από τα τέλη του 13ου αιώνα οι Οθωμανοί Τούρκοι εξαπλώνονται ταχύτατα στα εδάφη της κατακερματισμένη Βυζαντινής Αυτοκρατορίας κατισχύοντας στα αλληλομαχόμενα βυζαντινά ή λατινικά κρατίδια της περιοχής. Η Κωνσταντινούπολη γίνεται η πρωτεύουσά τους το 1453, ενώ η Πελοπόννησος περνά σχεδόν ολόκληρη στα χέρια τους ως το 1460. Οι μόνοι που μπορούν να προβάλλουν υπολογίσιμη αντίσταση στην επέκτασή τους είναι οι Ενετοί, που όμως χάνουν σταδιακά την Κύπρο και την Κρήτη. Ανακτούν στα τέλη του 17ου την Πελοπόννησο, την οποία όμως ξαναχάνουν οριστικά στα 1715. Ενετοί και Τούρκοι οχυρώνουν σε κάθε ευκαιρία τις στρατηγικές θέσεις της εκάστοτε επικράτειάς τους.

Το 1821 ξεσπά μια ακόμη επανάσταση κατά των Οθωμανών. Μετά από αναρίθμητες μάχες εναντίον των Οθωμανών αλλά και μεταξύ των επαναστατημένων Ελλήνων δημιουργείται το νέο Ελληνικό Κράτος το 1830. Περιλαμβάνει την Πελοπόννησο, την Στερεά Ελλάδα και τις Κυκλάδες. Η οικονομική του κατάσταση είναι άθλια, ωστόσο κατορθώνει αργά αλλά σταθερά να επεκταθεί και να φτάσει να αποκτήσει τα σημερινά του εδάφη. Η τελευταία φορά που χρησιμοποιήθηκαν οι παλαιές οχυρώσεις για πολεμικούς σκοπούς ήταν κατά τη διάρκεια της Επανάστασης. Μέσα στον 19ο αιώνα χρησίμευσαν ως φυλακές ή στρατώνες. Τα παλαιά κάστρα άλλοτε γκρεμίστηκαν ηθελημένα και άλλοτε εγκαταλείφθηκαν και αφέθηκαν στην τύχη τους, ξεπροβάλλοντας σήμερα ως σκιές του αλλοτινού μεγαλείου τους.