Ανεμουδούρι

Βρίσκεται ΒΔ του σημερινού οικισμού, πάνω σε βραχώδες έξαρμα. Ήλεγχε την κοιλάδα του Αλφειού και του παραποτάμου Κουτουφαρίνα και τις οδούς που οδηγούσαν: α) από την νότια λεκάνη της Μεγαλόπολης προς την Ασέα (Φραγκόβρυσι) και την Τριπολιτσά (Νίκλι). Τμήμα της οδού αυτής ένωνε μάλιστα και την Άνω Μεσσηνία με την Μεγαλοπολίτιδα και ονομαζόταν παλαιότερα Δερβένι Λεονταρίου και κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους Μακρυπλάγι και Βασιλική οδός, β) τη νότια πλευρά της Μαρμαρόστρατας,  αμαξιτού δρόμου, που οδηγούσε επίσης προς την Ασέα και την Τριπολιτσά περνώντας όμως από το χωριό Ραψομμάτι  και γ) τμήμα του Μυστριώτικου δρόμου ή Μυστριώτικης στράτας που ένωνε την Μαρμαρόστρατα με τον Μυστρά μέσω του Χελμού.   

Το Ανεμοδούρι αναφέρεται ως  Enemunduri   σε ενετικά έγγραφα του 1416 και Anemoduri του 1422. Τα δύο αυτά έγγραφα όμως δεν είναι σαφή για την ακριβή τοποθεσία του Ανεμοδουρίου. Ωστόσο, είναι πιθανό το προαναφερθέν Ανεμοδούρι των ενετικών εγγράφων να αντιστοιχεί σε κάποιο βουνό κοντά στο κάστρο του Γαρδικίου, στην ευρύτερη περιοχή που έφερε την ονομασία Pachi. Πιο σαφής στην περιγραφή του είναι ο Ελληνορουμάνος χρονογράφος Κωνσταντίνος Διοικητής, ο οποίος αναφέρει πεδιάδα και οικισμό Ανεμοδούρι. Έπειτα o οικισμός αναφέρεται και τον 19^ο αιώνα από την γαλλική Expédition.

Ο σημερινός οικισμός αποτελεί εξέλιξη του «Παλιανεμόδουρου», οικισμού που υπήρχε από την Ενετοκρατία και ο οποίος βρισκόταν ανατολικά του σημερινού σε υψόμετρο 800-900μ., και συστάθηκε (ο σημερινός οικισμός) μετά την απελευθέρωση, οπότε και οι κάτοικοί του επέστρεψαν στην γη τους, την οποία και είχαν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν έπειτα από ένα βίαιο γεγονός με τον Τούρκο τοπάρχη. Στην ευρύτερη περιοχή του σημερινού οικισμού, νότια του υψώματος της Γκρουμουρού (υψόμ. χ 687μ.), έχουν εντοπιστεί ερείπια μεσαιωνικού οικισμού, για τον οποίο προς το παρόν δεν μπορεί να προσδιοριστεί κάποιου είδους σχέση με τον οικισμό του Παλιανεμόδουρου.

Χρονολόγηση: Σταυροφορική/υστεροβυζαντινή περίοδος, οθωμανική / ενετική περίοδος (15ος – 19ος αι.)

Πρόκειται για διώροφο πύργο επιμήκους κάτοψης, διαστάσεων Σήμερα διατηρείται έως ύψους 6,08μ., ενώ αν προσμετρηθεί και το ύψος του βραχώδους εξάρματος επί του οποίου είναι κατασκευασμένος τότε το συνολικό ύψος ανέρχεται στα 12 μ.

Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν  αργοί λίθοι μικρού και μεσαίου μεγέθους και ενδιάμεσα βήσσαλα. Τα διάκενα συμπληρώνονται με μικρούς λίθους και πλίνθους.

Προστατεύεται από τον Ν.3028/2002.

Βελισσαρίου Π., «Τοπογραφικά Βελιγόστιδος. Κριτικὴ θεώρησις ἐπόψεως Στεφάνου Δραγούμη», ΕΕΒΣ ΜΕ’ (1981-82), 239-252, ιδιαίτ. 245-248.

Bon Α., La Morée Franque. Recherches historiques, topographiques et archéologiques sur la principauté d’ Achaie (1205-1430), Paris 1969, τόμ. 1, 423, 425, 521

Iorga N (ed.), Chronique de L’ Expédition des Turcs en Morée 1715. Attribuée a Constantin Dioikétès, Bucarest 1913, 185-186.

Παναγιωτόπουλος Β., Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13^ος-18^ος αιώνας, Αθήνα 1987 (ανατύπωση), 368-369.

Σαραντάκης Π., Αρκαδία. Οι ακροπόλεις, τα κάστρα και οι πύργοι της. Σιωπηλά ερείπια μιας δοξασμένης γης, [Αθήνα] 2006, 134.

Λιακόπουλος Κ. Γ., «Οι Φράγκοι, οι Βενετοί και οι Οθωμανοί στην Αρκαδία (1204-1830), Σαραντάκης Π. (επιμ.), Αρκαδία. Τόπος-Χρόνος-Άνθρωποι, Αθήνα 2010, 149-221, ιδιαίτ. 160.