Επιστροφή

Μπεζενίκο, κάστρο

Μπεζενίκο, κάστρο

ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: Αρκαδία

Μπεζενίκο, κάστρο

  • Θέση

    Στο τέλος του κάμπου του Δάρα, στον οδικό άξονα Τριπόλεως – Πύργου. Το κάστρο είναι κτισμένο στο μεγάλο βράχο επάνω από το χωριό Βλαχέρνα, στο βόρειο Μαίναλο. Έλεγχε τον κόμβο Μαντινείας-Ήλιδας-Αχαΐας. Έχει οπτική επαφή μόνο με την οχύρωση της κορυφής Μύτικα.

  • Ιστορικά στοιχεία

    Οι πηγές δεν μας διαφωτίζουν σχετικά με την ίδρυση του κάστρου του Μπεζενίκου (μεσαιωνική Παζενίκη). Η πρώτη σχετική αναφορά ανάγεται στον 14ο αι. όταν η περιοχή είχε περάσει στα χέρια των Βυζαντινών. Επιπλέον, καθώς η κατασκευή του δεν θυμίζει φράγκικο κάστρο, η ίδρυσή του πρέπει να τοποθετηθεί μάλλον στην ύστερη βυζαντινή περίοδο, μετά το 1320. Λόγω της αξιόμαχης φυσικής οχυρής θέσης του, ο Μωάμεθ Β΄ο Πορθητής το 1460 δεν επέμεινε στην πολιορκία του κάστρου και άλλαξε πορεία προς την Τεγέα. Το 1463 αναφέρεται στον κατάλογο των κάστρων υπό ενετική κυριαρχία ενώ το 1467 εμφανίζεται στα χέρια των Οθωμανών. Άλλες αναφορές δεν υπάρχουν. (ονομασίες: Παζενίκη, Bessenico, Posernicon).

    Χρονολόγηση: σταυροφορική / υστεροβυζαντινή περίοδος (13ος – 15ος αι.)

  • Περιγραφή

    Το κάστρο εκτείνεται σε δύο επίπεδα εφαπτόμενα μεταξύ τους. Το νότιο επίπεδο είναι μεγαλύτερο σε έκταση και βλέπει στην πιο απότομη πλευρά του λόφου ενώ το βόρειο είναι κάπως ομαλότερο. Το βόρειο έχει έκταση περί τα 6.500 μ2. Μόνο ένα τέταρτο του περιγράμματος του σώζει κάποια οχύρωση καθώς στα υπόλοιπα σημεία ο βράχος δημιουργεί γκρεμό. Στο νότιο, με έκταση περί το 12.500μ2, που συνορεύει με μια από τις πλαγιές του βουνού βρίσκεται και η πλέον ευπρόσβλητη πλευρά του κάστρου. Η πύλη είναι κατασκευασμένη από πελεκημένους λίθους ενώ υπήρχε και πύργος. Ο πύργος σώζεται σε ύψος 2μ. περίπου με διαστάσεις 3Χ4μ. και πάχος τοίχων περί το 1μ. Εκατέρωθεν της πύλης σώζονται ίχνη τειχών με καλύτερα σωζόμενα αυτή του ανατολικού τμήματος καθώς εκεί βρίσκεται η πιο ευπρόσβλητη πλευρά του. Στη νοτιοανατολική πλευρά σώζεται τραπεζιόσχημος πύργος (5,7,6 & 9μ.) σε ύψος 5μ. και πάχος τοίχων 1,2μ. Στη συνέχεια τα ίχνη τειχών ακολουθούν το φρύδι του βράχου προς βορειοδυτικά, όπου συναντούν την οχύρωση του επάνω κάστρου. Ίχνη του τείχους αυτού σώζονται σε μήκος περί τα 40μ.

    Από τα κτίσματα εντός των τειχών, στην ανατολική πλευρά εντοπίζονται ερείπια δύο κτισμάτων και μιας στέρνας. Η πυκνή βλάστηση ωστόσο ίσως κρύβει και άλλα οικοδομικά λείψανα.

    Το επάνω κάστρο είναι σχεδόν σε όλη την περίμετρό του φυσικό οχυρό. Ίχνη τείχους σώζονται στο νοτιοανατολικό μέτωπο με φορά ΒΑ-ΝΔ. Η πύλη βρισκόταν στο νοτιοδυτικό άκρο της άνω γραμμής οχύρωσης αλλά το μόνο που σώζεται είναι τα ερείπια ενός πύργου με στέρνα στο υπόγειο. Έχει ύψος περισσότερο από 5μ. Άλλοι δύο πύργοι σώζονται στα νοτιοδυτικά του άνω κάστρου και μια πύλη ακόμη.

    Από τα κτίσματα εντός των τειχών, σε κοντινή απόσταση από την πύλη υπάρχουν ίχνη μικρότερης κινστέρνας. Δύο ακόμη κτίσματα εντοπίζονται στα ανατολικά.   

  • Το μνημείο σήμερα

    Ν. 3028/2002.

  • Βιβλιογραφία

    Α. Ι. Μπάλλας, Τα μεσαιωνικά κάστρα του Μαινάλου, Πελοποννησιακά ΚΑ΄, 1995, 129-192, 151-161.

Χάρτης

map

Γενικές Πληροφορίες

Τυπος Οχύρωση Πόλης
Χρονολόγηση σταυροφορική / υστεροβυζαντινή περίοδος (13ος – 15ος αι.)
Συντεταγμένες Γεωγραφικό πλάτος: 37.7156617856 Β, Γεωγραφικό μήκος: 22.2551236595 Α
Π.Ε. Αρκαδίας
Δημος ΤΡΙΠΟΛΗΣ

Πρόσβαση στο Κάστρο

  • Στο κάστρο φτάνει κανείς από τον δρόμο που οδηγεί από τη Βλαχέρνα στο μοναστήρι. Λίγο πριν φτάσουμε στη μονή υπάρχει μια σπηλιά-εγκατελειμένο παρεκκλήσιο. Από εκεί ξεκινά ανηφορικό μονοπάτι που οδηγεί στην πύλη του κάστρου.