Ερμιόνη

Το κάστρο εντοπίζεται στο ακρωτήρι Μπίστι, ανατολικά της σημερινής πόλης.

H Ερμιόνη αναφέρεται, μαζί με το Άργος και την Πιτυούσσα (Σπέτσες), στον Συνέκδημο του Ιεροκλέους ως μια από τις τρεις κυριότερες πόλεις της Αργολίδας. Σε κατοπινά χρόνια το ακρωτήρι ονομάζεται και Καστρί.

Εκεί  βρίσκονταν εργαστήρια πορφυρής βαφής υψηλής ποιότητας γνωστής στον αρχαίο κόσμο. Υπάρχει μάλιστα μαρτυρία από τον Πλούταρχο ότι ο Μέγας Αλέξανδρος βρήκε την ερμιονική πορφυρή βαφή στην Μικρά Ασία. Αλλά και τον 3^ο αι. μ.Χ. , σύμφωνα με τον επιστολογράφο Αλκίφρονα, εξακολουθούσε να είναι περίφημη η ερμιονική πορφύρα. Η ερμιονική πορφύρα ήταν τόσο γνωστή ώστε και στη Χάρτα του Ρήγα ο τόπος δηλώνεται με τη φράση «εδώ ευγαίνει πορφύρα».

Κατά το 1311 το Καστρί βρισκόταν, σύμφωνα με τον Hopf,  υπό τη δικαιοδοσία κάποιου Γουλιέλμου, ενώ αμέσως μετά και πιθανόν μέχρι το 1321 πέρασε στην κατοχή του Bertrand Gauselmi.

Το φρούριο της Ερμιόνης, που βρισκόταν υπό βενετική κατοχή πολιορκήθηκε στα τέλη της 4^ης δεκαετίας του 16^ου  αιώνα από τον Κασίμ πασά και οι αμύντορές του προτίμησαν να παραδοθούν.

Σύμφωνα με την ενετική απογραφή του 1700 το Καστρί ανήκε στο territorio Θερμησίου και είχε 403 οικογένειες.

To δυτικό τμήμα του κάστρου σωζόταν σε αρκετό ύψος μέχρι το 1729 οπότε και ο αβάς Fourmont το κατέστρεψε προκειμένου να βρει αρχαίες επιγραφές. 

Χρονολόγηση: πρωτοβυζαντινή περίοδος (4ος -7ος αι.), σταυροφορική / υστεροβυζαντινή περίοδος (13ος – 15ος αι.), οθωμανική / ενετική περίοδος (15ος – 19ος αι.).

Το τείχος περιέκλειε όλο το ακρωτήρι, αλλά σήμερα σώζονται ίχνη μόνο, και έτσι προς το παρόν, χωρίς ανασκαφική διερεύνηση, είναι δύσκολη η εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων για το σχέδιο, τη μορφή και τις κατασκευαστικές του φάσεις. Το τείχος στη Δυτική πλευρά ασφάλιζε πλήρως το ακρωτήριο και  είχε κατεύθυνση από Β προς Ν, σχηματίζοντας όμως μια θλάση προς τα δυτικά στο μέσον περίπου της διαδρομής. Κατά την ανασκαφή των αρχών του 19^ου αι. ανακαλύφθηκαν στην ίδια πλευρά και δύο πύργοι. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε αρχαίο υλικό (λίθους, βάσεις αγαλμάτων, μαρμάρινες αναθηματικές στήλες κ.α.).

Στις αρχές του 20ου αιώνα πραγματοποιήθηκαν ανασκαφές από τον αρχαιολόγο Φιλαδελφέα. Το 2015 στα πλαίσια του έργου Ψηφιακής προσβασιμότητας και ανάδειξης κάστρων Αργολίδας, Αρκαδίας, Κορινθίας, πραγματοποιήθηκαν καθαρισμοί και μικρής έκτασης αποχωματώσεις για την αποκάλυψη των  πύργων και των τειχών της Δ. πλευράς.

Το μνημείο προστατεύεται από τον αρχαιολογικό νόμο 3028/2002.

Ησαΐας Α. Ι., Ιστορικές σελίδες του δήμου Ερμιόνης και των δημοτικών διαμερισμάτων Ηλιοκάστρου και Θερμησίας. Κοινωνική, πολιτική και εκκλησιαστική πορεία στο πέρασμα των αιώνων με τοπογραφικά στοιχεία, Αθήνα 2005, κυρίως 112-115.

Μπενάκης Γ. Λ., «Ερμιόνη ή Καστρί. Η μαρτυρία των γεωγραφικών χαρτών», Στην Ερμιόνη άλλοτε και τώρα, τευχ. 12 (Οκτώβριος  2012), 5-6.

Παναγιωτόπουλος Β., Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου 13ος-18ος αι., Αθήνα 1987.

Πέππας Ε. Ι., Μεσαιωνικές σελίδες της Αργολίδος, Αρκαδίας, Κορινθίας, Αττικής, Αθήνα 1990.

Πρωτοπαπάς  Στ. – Γκάτσος Β., «Η περίφημη αρχαία πορφύρα της Ερμιόνης και η τεχνολογία της», Αρχαιολογία και Τέχνες 89 (Δεκέμβριος 2003), 87-92.

Σφηκόπουλος Θ. Ι., Τα μεσαιωνικά κάστρα του Μορηά, Αθήνα 1968, 111-112.

Φιλαδελφεύς Α., «Αι εν Ερμιονίδι ανασκαφαί», Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας (1909), 172-184.

Bon Α., La Morée Franque. Recherches historiques, topographiques et archéologiques sur la principauté d’ Achaie (1205-1430), Paris 1969, τόμ. 1, 233, 489, 496.